Nghị quyết “Tam nông” động lực thúc đẩy thị xã Duyên Hải phát triển nhanh, bền vững
Nhìn lại giai đoạn trước khi Nghị quyết số 26-NQ/TW Hội nghị lần 7, Ban Chấp hành Trung ương khóa X ban hành từ tháng 5 năm 2008 trở về trước, cuộc sống của người dân ở vùng nông thôn ven biển gần như theo thể thức tự nhiên, mùa nắng thì trồng rẫy, trồng cây màu; mùa mưa thì trồng lúa theo tập quán kinh tế tự túc tự cấp, làm chừng nào, ăn chừng ấy, từ đó làm cho tỷ lệ nghèo khó ở vùng sâu càng khó khăn, người dân thị xã Duyên Hải lúc bấy giờ cũng nằm trong số đó. Sản xuất lúa, màu với phương thức củ, chưa theo kịp tiến bộ khoa học - công nghệ, đất đai dần dần lại cằn cỗi, bạc màu. Hệ thống tưới tiêu phần lớn phụ thuộc vào thiên nhiên, sự đầu tư về phân bón, thuốc trừ sâu vụ có, vụ không nên năng suất không bấp bên; làm ra hạt lúa hay sản phẩm cây màu thì mọi chi tiêu sinh hoạt trong gia đình đều lấy các thứ đó bán để mua sắm, ăn mặc, đi lại, học hành…Vì thế, chưa đến mùa vụ mới thì lúa trong nhà đã cạn. Nhà nào biết tiết kiệm hoặc có điều kiện chăn nuôi trâu, bò, heo, gà, vịt mai ra mới có hàng hóa để trao đổi, mua sắm. Sự lẩn quẩn này cũng phải kể đến việc hạn chế về tư duy, không thay đổi cách làm ăn, cộng với tư tưởng dựa dẫm, trông chờ, ỷ lại trong một bộ phận Nhân dân cũng là một trong những nguyên nhân làm cho tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo ở mức cao, nhất là ở các địa bàn vùng sâu.
Mô hình trồng rau an toàn trong nhà lưới tại xã Long Hữu
Bên cạnh đó cũng có một bộ phận bà con ở gần chợ, gần làng nghề có một nghề nào đó để phụ thêm. Khi việc ruộng đồng xong xuôi, họ tập trung vào nghề phụ. Người nào không có nghề phụ thì dành quỹ thời gian đi làm thợ, làm phụ hồ xây dựng, làm công kiếm thêm thu nhập. Còn bà con ở nơi xa xôi thì quỹ thời gian này bị bỏ phí. Có thể khẳng định, Nghị quyết “tam nông” như một luồng gió mới đến với vùng nông nghiệp, nông thôn.
Khi Nghị quyết số 26-NQ/TW ra đời, huyện Duyên Hải trước kia, thị xã Duyên Hải ngày nay đã có kế hoạch cụ thể hóa chương trình hành động của Tỉnh ủy Trà Vinh thực hiện Nghị quyết 26-NQ/TW, Hội nghị lần thứ 7, Ban Chấp hành Trung ương khóa X bằng những giải pháp thiết thực. Trong đó, coi trọng những vùng, những lĩnh vực trọng yếu để chỉ đạo tập trung; đây là nền tảng để Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân thị xã Duyên Hải phát huy truyền thống đoàn kết, năng động, sáng tạo, đồng thuận thực hiện mục tiêu nhiệm về nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Chỉ tính sau 5 năm thành lập thị xã, cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội, các hội quần chúng ở thị xã Duyên Hải đã tổ chức 3.563 cuộc tuyên truyền, phổ biến chủ trương, chính sách về nông nghiệp, nông thôn đến 89.075 lượt nông dân. Đặc biệt là Trung ương, Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh Trà Vinh đã quan tâm đầu tư rất nhiều công trình, dự án trọng điểm với qui mô lớn, như: Nhiệt điện Duyên Hải, Luồng cho tàu biển có trọng tải lớn vào sông Hậu, khu Cảng tổng hợp Trà Vinh, nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 53, hạ tầng du lịch sinh thái, du lịch biển,Đường khu kinh tế Định An, điện năng lượng mặt trời, điện gió ven biển Trường Long Hòa, Hiệp Thạnh… góp phần thực hiện tái cơ cấu nền nông nghiệp theo hướng phát triển đô thị. Trong đó, quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo chuyển đổi diện tích trồng lúa kém hiệu quả sang trồng xen cây màu, cây ăn quả, cây công nghiệp ngắn ngày; tiêu biểu là Ban Thường vụ Thị ủy chỉ đạo Hội Nông dân huy động quỹ hỗ trợ nông dân và phối hợp Phòng Kinh tế vận dụng chính sách ưu đãi đầu tư cho nông dân ứng dụng khoa học - công nghệ sản xuất như: tưới nhỏ giọt tiết kiệm nước, thắp đèn vào ban đêm để dẫn dụ thiên dịch có hại, hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật; trồng rau trong nhà lưới…đảm bảo sản phẩm sạch từ các loại cây màu chủ lực: dưa hấu, bí đỏ, đậu phộng, bắp lai, khoai lang cao sản. Lập quy hoạch 3 vùng sản xuất tập trung như: 200 ha nuôi tôm công nghiệp ở khóm Long Thạnh, phường 1; 800 ha đồng Đon, ấp 11, đầu tư xây dựng đê bao khép kín ấp 15,16 xã Long Hữu; mời gọi đầu tư xây dựng trung tâm sản xuất tôm giống chất lượng cao ở ấp Nhà Mát, xã Trường Long Hòa, đồng thời mở rộng diện tích mặt nước nuôi tôm sú thâm canh, nuôi tôm thẻ chân trắng mật độ cao. Trong quá trình tổ chức thực hiện Nghị quyết về nông nghiệp, nông dân, nông thôn, lãnh đạo thị xã Duyên Hải đã tập trung chỉ đạo thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới gắn với xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn và đô thị hóa. Đến tháng 3/2022, phường 1, phường 2 được công nhận phường đạt chuẩn văn minh; các xã Dân Thành, Long Toàn đạt chuẩn xã nông thôn mới nâng cao và 3 ấp đạt chuẩn ấp nông thôn mới kiểu mẫu.
Mô hình nuôi tôm siêu thâm canh của hộ dân tại xã Dân Thành
Nhờ bám sát Nghị quyết để chuyển dịch cơ cấu sản xuất đúng hướng, tăng trưởng kinh tế năm sau đều cao hơn năm trước, đời sống vật chất, văn hóa, tinh thần của Nhân dân không ngừng cải thiện, khoảng cách giàu nghèo giữa khu vực đô thị và nông thôn từng bước được rút ngắn. Đến đầu năm 2022, tỷ lệ hộ nghèo ở thị xã Duyên Hải chỉ còn 1,1%, hộ cận nghèo còn 3,09%.
Qua gần 15 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 7 (khóa X), diện mạo của thị xã và đời sống của người dân bây giờ đã khấm khá hơn nhiều, tuy nhiên cũng còn một bộ phận nông dân đời sống khó khăn vất vả, nhất là ở các ấp được liệt kê vào khu vực xa đô thị. Ở đây, đa số bà con sống bằng nghề nông nghiệp, kết hợp trồng màu và chăn nuôi, ít có điều kiện tham gia làm dịch vụ, sản xuất nhỏ lẻ, độc canh, phụ thuộc vào thiên nhiên. Đặc biệt là tình trạng thiếu vốn, thiếu hoặc không có đất sản xuất, phong tục tập quán chưa tiến bộ, đời sống còn lạc hậu, làm ăn hiệu quả thấp, có không ít gia đình đông con, khả năng thích ứng với kinh tế thị trường còn chậm, việc ứng dụng khoa học-công nghệ vào sản xuất còn hạn chế do trình độ dân trí còn thấp, nên cái nghèo vẫn deo bám kéo dài. Một bộ phận người dân còn mang tâm lý ỷ lại, trông chờ sự quan tâm, giúp đỡ của Đảng, Nhà nước, cấp ủy, chính quyền và cộng đồng nên chưa tích cực, năng động, sáng tạo trong lao động sản xuất nên việc giảm nghèo chưa thật sự bền vững
Để thị xã Duyên Hải phát triển nhanh, bền vững, lãnh đạo thị xã đã tranh thủ sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh; kiến nghị, đề xuất với sở, ngành tỉnh hỗ trợ phát triển ngành nghề nông thôn; tổ chức mạng lưới tìm kiếm thị trường tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp; đầu tư hạ tầng, kinh tế - xã hội phấn đấu đạt mục tiêu đô thị loại III vào năm 2025.
Ngọc Điệp – Minh Trí