Nội dung của vụ án được tóm tắt như sau:

Lối đi của gia đình ông Thạch S có trước năm 1975 từ nhà đến đường đal với chiều ngang 3m, chiều dài 27,46m thuộc thửa 363 (nay là thửa 459, tờ bản đồ số 33), tọa lạc tại ấp HP A, xã ĐL, huyện CT, tỉnh TV trước đây do bà Sa K đứng tên quyền sử dụng đất, bà Sa K cho gia đình ông Thạch S đi và ông đã nâng cấp đổ bê tông trên lối đi này ngang 1m, dài 27,46m. Đến năm 2015 bà Sa K chuyển nhượng thửa đất cho bà Thạch Thị Ch. Đến năm 2017 bà Thạch Thị Ch tự ý kêu xe cuốc đào con đường bê tông mà gia đình ông Thạch S đã đầu tư và đồng thời ngăn cản không cho gia đình ông Thạch S tiếp tục đi trên lối đi này, ngoài lối đi này gia đình ông Thạch S không còn lối đi nào khác ra đường công cộng để sinh hoạt hàng ngày, gia đình ông Thạch S gặp khó khăn về lối đi và có yêu cầu bà Thạch Thị Ch để xin mở lối đi nhưng bà Ch không đồng ý và xảy ra tranh chấp.

Nay ông Thạch S yêu cầu tòa án giải quyết buộc bà Ch phải mở lối đi là chiều ngang 2m chiều dài 27,46m (so với ban đầu là 3m ngang) và ông đồng ý trả giá trị theo giá đất của Hội đồng định giá tài sản. Đồng thời ông Thạch S yêu cầu bà Thạch Thị Ch phải bồi thường cho ông 10.000.000đ (mười triệu đồng) về việc bà Ch phá hủy lối đi bằng bê tông mà ông đã cải tạo đầu tư.
Còn bà Thạch Ch cho rằng đất này là bà nhận chuyển nhượng của bà Sa K vào năm 2015 kể cả lối đi của ông Thạch S. Nay bà Ch được UBND huyện CT cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì bà có quyền cho ai đi là quyền của bà. Như vậy bà không đồng ý cho gia đình ông Thạch S tiếp tục đi trên đất của bà và yêu cầu ông Thạch S tìm lối đi khác và bà không đồng ý bồi thường 10.000.000đ theo yêu cầu của ông Thạch S.

Quan điểm của trợ giúp viên pháp lý bảo vệ quyền và lợi ích cho ông Thạch S có những nội dung bảo vệ như sau:

Việc ông Thạch S yêu cầu bà Ch mở lối đi chung với chiều ngang 2m, chiều dài 27,46m là có cơ sở để chấp nhận bởi vì, lối đi này được gia đình ông Thạch S sử dụng rất lâu từ trước năm 1975 cho đến nay và không bị khiếu nại hay tranh chấp gì, ông đã đầu tư cải tạo trên phần lối đi này cũng không ai ngăn cản và cũng không bị cơ quan có thẩm quyền nào xử phạt hành chính về hành vi lấn, chiếm đất của người khác và được sự đồng ý của chủ đất củ là bà Sa K. Ngoài ra có lời xác nhận của ông Sơn L vào ngày 15/6/2018 ông là người lớn tuổi ở xóm này ông biết rõ lối đi chung của gia đình ông Thạch S là có từ hai đời người và tồn tại cho đến nay, trước đây là con đường lộ đất có chiều ngang 3m, chiều dài khoảng 30m để xe cộ ra vào chở lúa của bà con trong xóm và hiện nay chỉ còn duy nhất gia đình ông Thạch S đi trên lối đi này. Ngoài lối đi này gia đình ông Thạch S không còn lối đi nào khác ra đường công cộng để sinh hoạt.

Việc ông Thạch S yêu cầu bà Ch bồi thường thiệt hại 10.000.000đ (mười triệu đồng) do bà cuốc phá hủy lối đi bằng bê tông là có thật được ông Sơn L cung cấp, như vậy thiệt hại có xảy ra đối với gia đình ông Thạch S, nay ông yêu cầu bà Ch bồi thường thiệt hại 10.000.000đ là có căn cứ (được quy định tại Điều 589 Bộ luật dân sự năm 2015).

Với những lý do nêu trên, vị trợ giúp viên pháp lý đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng Điều 254, Điều 584, Điều 589 Bộ luật dân sự năm 2015 xem xét chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Thạch S.

Căn cứ vào tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án Hội đồng xét xử đã áp dụng  Điều 254, 584 và Điều 589 Bộ luật dân sự năm 2015 và Điều 166 Luật đất đai năm 2013 tuyên chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Thạch S buộc bà Thạch Ch mở lối đi cho gia đình ông Thạch S với chiều ngang 2m, chiều dài 27,46m và bồi thường thiệt hại 10.000.000đ do tài sản bị xâm phạm. 

Nguyên nhân của vụ án cho thấy người dân được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng thì được thực hiện các quyền theo quy định của pháp luật về đất đai, trong khi đó quyền lối đi qua bất động sản của người khác thì được pháp luật bảo vệ khi họ bị vây bọc bởi các bất động sản của các chủ sở hữu khác không có lối đi ra ngoài đường công cộng. Chính vì lẽ đó chúng ta cần có kế hoạch tăng cường tuyên truyền pháp luật sâu rộng đến người dân, để tạo điều kiện cho người dân hiểu biết đầy đủ hơn về quyền và nghĩa vụ của mình nhằm hạn chế những tranh chấp xảy ra ở địa phương.

Diệp Minh Trường