Tóm tắt nội dung vụ án như sau: Theo nội dung đơn khởi kiện ngày 03/7/2015 của nguyên đơn ông Thạch S và bà Sơn Thị Sa Ph trình bày và yêu cầu Vợ chồng ông Thạch S và bà Sơn Thị Sa Ph có diện tích đất 22.850m2, thửa đất 1317, tờ bản đồ số 06, tọa lạc ấp Trà N, xã Song L, huyện CT, tỉnh TV. Trước năm 2000 gia đình ông, bà gặp khó khăn nên cầm cố cho bà Sơn Thị Oanh N diện tích 2.000m2 (thực đo 1.970m2)2 với giá 20 chỉ vàng 24K, hai bên thỏa thuận bằng lời nói khi nào có tiền thì chuộc lại đất. Nay ông Thạch S và bà Sa Ph muốn chuộc lại đất đã cầm cố thì bà Hoanh N không đồng ý mà cho rằng đất đã bán nên xảy ra tranh chấp. Nay ông S, bà Sa Ph yêu cầu Tòa án giải quyết cho xin chuộc lại diện tích đất 02 công đất lúa (thực đo 1.970m2) đã cầm cho bà Hoanh N và đồng ý trả cho bà Hoanh N số vàng 20 chỉ vàng 24K.

Theo đơn yêu cầu phản tố đề ngày 28/02/2017, bị đơn Sơn Thị Oanh N trình bày: Bà Sơn Thị Oanh N không thừa nhận cầm cố đất như nguyên đơn trình bày mà cho rằng đất nhận chuyển nhượng vào ngày 07/4/2002, ông Thạch S, bà Sa Ph có sang nhượng thành quả lao động đất ruộng 01 công tầm cấy giá 12 chỉ vàng 24K; đến ngày 01/3/2005, ông Thạch S và bà Sa Ph tiếp tục sang nhượng thêm 01 công tầm cấy nữa với giá 13 chỉ vàng 24K. Tổng cộng 02 lần nhận chuyển nhượng là 02 công tầm cấy (thực đo 1.970m2) với giá 25 chỉ vàng 24K và có làm giấy tay sang nhượng thành quả lao động, sau khi mua gia đình bà Sơn Thị Oanh N đã trực tiếp canh tác cho đến nay và yêu cầu ông Thạch S - bà Sa Ph làm hợp đồng chuyển nhượng nhưng ông Thạch S - bà Sa Ph không đồng ý. Nay bị đơn phản tố yêu cầu Tòa án giải quyết buộc ông Thạch S và bà Sa Ph phải thực hiện hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và công nhận cho bà Sơn Thị Oanh N 02 công đất ruộng (thực đo 1.970m2) nằm trong tổng diện tích 22.850m2, thửa 1317, tờ bản đồ số 06, tọa lạc ấp Trà N, xã Song L, huyện CT, tỉnh TV.

Căn cứ vào tài liệu chứng cứ và lời khai có trong hồ sơ vụ án Hội đồng xét xử nhận định là quan hệ tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất áp dụng Điều 122, 502, 503 Bộ luật Dân sự năm 2015 và các Điều 100, 166, 170, 179, 203 Luật đất đai năm 2013, Tòa án quyết định không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Thạch S và bà Sơn Thị Sa Ph, yêu cầu bà Sơn Thị Oanh N trả lại đất cầm cố diện tích 1.970m2 nằm một phần thửa 1317, tờ bản đồ số 06, tọa lạc ấp Trà N, xã Song L, huyện CT, tỉnh TV; Chấp nhận một phần yêu cầu phản tố của bà Sơn Thị Oanh N; Hủy hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa ông Thạch S, bà Sơn Thị Sa Ph với bà Sơn Thị Oanh N, buộc hai bên phải hoàn trả cho nhau những gì đã nhận và xem xét lỗi của các bên để bồi thường thiệt hại. Như vậy bà Sơn Thị Oanh N phải hoàn trả cho ông Thạch S và bà Sơn Thị Sa Ph diện tích đất lúa 1.970m2, đồng thời ông Thạch S và bà Sơn Thị Sa Ph phải trả lại cho bà Sơn Thị Oanh N 25 chỉ vàng 24K và số tiền trượt giá đất bằng 19.920.000đ.

Qua vụ án này cho chúng ta thấy, một bộ phận người dân do thói quen khi xác lập việc chuyển quyền sử dụng đất thường xác lập việc chuyển nhượng bằng giấy tay không đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền làm hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo quy định pháp luật về đất đai nên khi tranh chấp dẫn đến hậu quả pháp lý thiệt hại cho cả bên mua (nhận chuyển nhượng) và bên bán (chuyển nhượng), từ đó để góp phần nâng cao ý thức cũng như am hiểu pháp luật của người dân chúng ta cần phải thường xuyên tuyên truyền pháp luật về dân sự, đất đai ... sâu rộng trong quần chúng Nhân dân trong thời gian tới.

Lê Văn Vinh